ارزیابی تحمل خشکی در ژنوتیپ های گندم نان و دوروم بر مبنای صفات فیزیولوژیک

مطالعه خشکی از جنبه های فیزیولوژیکی و بیوشیمیائی با توجه به وجود اطلاعات کم در زمینه پاسخ گندم های تتراپلوئید (گندم دوروم)  و هگزاپلوئید (گندم نان) به تنش خشکی، ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش، واکنش لاین های حساسی از گندم نان و دوروم (به همراه شاهدهای متحمل) به تنش خشکی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات گلدانی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در گلخانه تحت دو شرایط آبی (آبیاری تا حد ظرفیت زراعی) و شرایط خشکی (آبیاری تا 20 درصد ظرفیت زراعی) انجام شد. تنش خشکی در مقایسه با شرایط بدون تنش، اثرات منفی در هر دو گونه داشت ولی میزان کاهش صفاتی نظیر بیوماس و طول ریشه، تثبیت خالص دی اکسید کربن، تعرق و گشودگی روزنه، پتانسیل اسمزی برگ و ریشه، بهره وری آب در گندم نان به مراتب بیش از گندم دوروم بود. بعلاوه، میزان غلظت پروتئین و پرولین در برگ و ریشه در نتیجه خشکی در گندم دوروم نسبت به گندم نان افزایش بیشتری داشت. ضمنا، تنش خشکی تاثیری در میزان کارتنوئیدها و آنتوسیانین برگ هیچ یک از گونه ها نداشت. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که پاسخ فیزیولوژیک گونه های مختلف گندم نان و دوروم به تنش خشکی یکسان نبوده و گندم دوروم می تواند واکنش بهتری در مقابله با تنش خشکی نسبت به گندم نان نشان دهد که به نظر می رسد استفاده از این توانایی درگندم دوروم می تواند از نظر بهبود تولید گندم در دیمزارهای کشور موثر باشد.